Visit Dubrovnik

Arboretum

Trsteno

To najstarszy renesansowy ogród w Dalmacji (według napisu z 1502 roku), a dziś także jedyne arboretum w całej śródziemnomorskiej części Chorwacji. Bogate jest w egzotyczne rośliny, a na placu przed nim znajdują się dwa olbrzymie stare platany mające 400 lat, wyjątkowe przykłady tego rodzaju w Europie. Pod koniec XV stulecia Ivan Gučetić zbudował tam letnią rezydencję w stylu gotycko-renesansowym z kaplicą i parkiem (lata 1494-1502). Dom letniskowy został przebudowany po trzęsieniu ziemi w roku 1667. Park (arboretum) posiada liczne okazy egzotycznej roślinności (gigantyczne platany, palmy, eukaliptusy i cynamonowce kamforowe), ozdobiony jest kamiennymi kolumnami, a w 1736 roku zbudowano barokową fontannę (z Neptunem i nimfami).

Baćina Lakes

Bacina Lakes are a frequent tourist destination and a place of beauty which must be visited. They abound in freshwater fish, but there are also grey mullets, which made the lakes their natural habitat after the tunnel drilling. This region is most famous for its gastronomic specialities. Eels, black water hens and frogs legs, amongst others, are specialities of the Dalmatian kitchen and present an excellent reason to visit the area. The area is a true promised land for nature-lovers and anglers.

On the locality of Sladinac are the remains of antique walls and mosaics belonging to the Roman habitation Praetoria. The remains of an early Christian basilica from the 6th century have been found here. A necropolis of stelae, mostly sarcophagi and slabs, has been found next to the ruins of the church of St. Andrew.

Trade brought the ancient Greeks to this area, and during the time of ancient Rome the area was a part of the province of Dalmatia. The city of Narona, located near the lakes, was then one of the largest economic end cultural centres on the Adriatic Coast.

Bacina Lakes, a pearl of unspoiled nature, consist of seven lakes, six of them forming a bluish green necklace. The lakes are located between the Neretva River Delta, the sea and the surrounding mountains, in the place of Bacina, close to Ploce, on the main road (M2).Their names are: Ocusa, Crnisevo, Podgora, Sladinac, Vrvnik and lake Plitko. The entire area of the lakes amounts to some 20 square kilometers. Their depths range from 5 to 50 m. The water in the lakes is brackish, meaning they are connected with the sea. The lakes are a cryptodepression, because the surface of the lakes lies 80 cm above sea level and the bottom of the lakes lies below sea level. Therefore, salty water can be found at the bottom of the deepest, 50 m deep ,lake Crnisevo. The lakes have two water sources. One of them is a salt water source in lake Crnisevo, and the other one, a natural fresh water source, in lake Ocusa.

Jaskinie Mljeta

JAMA

W środkowo-południowej części wybrzeża Mljetu znajduje się geomorfologiczny fenomen: Jama (Jaskinia Odyseusza) – pozostałość krasowa, której sklepienie się odłamało, więc praktycznie wygląda jak jama lub szeroka studnia. Na jej dnie jest morze, ponieważ Jama naturalnym tunelem wiąże się z otwartym morzem. Na skraju tunelu przywiązanych jest kilka łodzi rybackich, których właścicielami są mieszkańcy Babina Polja, największej miejscowości Mljetu. Z powodu niskiej konstrukcji łodzi może się nimi wypływać na morze tylko w czasie dobrej pogody, gdy morze jest spokojne. To samo dotyczy turystycznego zwiedzania Jamy ze strony morza. Ciekawą informacją dla wielu jest, że podobno Odyseusz, po rozbiciu statku na skałach wyspy Ogygia, siedem lat ze smutkiem i nostalgią za domem i Penelopą patrzył na morze. To tu, przepiękna nimfa Kalipso, córka boga Posejdona z jeszcze większym smutkiem i miłością patrzyła na niego.

RIKAVICA

Brzegi wyspy ze swoimi zatokami i zatoczkami, ściany skalne i skały podwodn są pięknym przykładem pozytywnego przemieszczenia linii wybrzeża w postdyluwialnym okresie.

Jedną z charakterystycznych form wybrzeża jest jaskinia Rikavica, w centralnej części południowej linii wyspy, oddalona od Babinog Polja około 2 km. Rikavica jest jaskinią, która powstała w pierwszej w fazie kontynentalnej, jako rezultat krasowej erozji, a dopiero później zalana i częściowo perforowana abrazją.

W czasie letnim służyła mieszkańcom wyspy jako schronienie dla łodzi rybackich, ale również jako niewyczerpane źródło wody pitnej, gdyż na wyspie nie było wystarczającej ilości rezerwuarów wody deszczowej.

Rikavica otrzymała swoją nazwę z powodu dźwięku, który wydaje sprężone powietrze w otworze jaskini, które siła fal wyciska przez szczeliny na „poddasze” jaskini. Wtedy to powstaje huk, grzmot, który słychać zwłaszcza w nocy w pobliskim Babinu Polju.

Ekologia

Cały teren żupanii jest bardzo istotny ekologicznie i wiele uwagi poświęca się tu ochronie przyrody. Według słów słynnego badacza Jean-Jacquesa Cousteau z 1978 roku – Dubrownik i jego okolica posiadają najczystsze morze w rejonie Śródziemnomorskim.

Według oceny Europejskiej komisji Fundacji na rzecz Edukacji Ekologicznej (Foundation for Environmental Education – FEE) środowisko Mariny „Miho Pracat” zostało nagrodzone „Błękitną flagą”. Nagroda „Błękitna flaga” symbolizuje dobrze zachowane, bezpieczne i komfortowe warunki do wypoczynku, sportu i rekreacji. Posiadanie błękitnej flagi dla plaży i portu oznacza doskonałą promocję turystyczną, która opiera się na wysokiej jakości usług, czystości morza i wybrzeża, a także posiadaniu dobrze wyposażonych i czystych plaż.

Flora i fauna

Połączenie naturalnej obfitości i stuletniej dbałości mieszkańców o przyrodę: sprawiło, że to miejsce jest wyjątkowe pod względem bogactwa, piękna i bujnej roślinności. Oprócz rodzimych gatunków flory, obfituje przykładami subtropikalnej, ale i kontynentalnej roślinności, którą uprawia się w licznych ogrodach dubrownickich domów letniskowych, rozrzuconych wokół dubrownickiego przymorza i okolic. Szczególnego uroku tym terenom dają liczne plantacje cytryn, pomarańczy i różnego rodzaju palm, agaw, sosny alpejskiej, dębu bezszypułkowego, lasów dębu ostrolistnego, różnorodnych gatunków drzew, a także zróżnicowana makia (drzewo truskawkowe, wrzos zwyczajny, sparitum). Podwodny świat bogaty jest w różne gatunki zwierząt i roślin. Pokryty jest zielonymi, brązowymi i czerwonymi algami. Wielka liczba różnych rodzajów zwierząt, które zatrzymują się na kamienistym dnie, najchętniej przebywa w towarzystwie alg, inne na gołej skale, a jeszcze inne są schowane w otworach lub ścianach. W poszukiwaniu słonych przekąsek, w gęścinie alg i glonów wędruje wiele gatunków ryb: cefal, oblada, strzępierz pisarz, prażma. Na nisim poziomie znajdują się takie ryby jak: labraks, kielec właściwy, skorpena pospolita, serranus, pagellus i inne. Oprócz nich – na morskim dnie, między kamieniami, skrywają się kraby i ośmiornice, przylepione są tu także muszle ostryg i małży. W tym zróżnicowanym środowisku najbardziej poszukiwani są mieszkańcy południowego Adriatyku: langusty, homary europejskie i raki.

Na terytorium żupanii znajduje się wielka liczba chronionych siedlisk przyrodniczych. Z 95 ważnych obiektów przyrodniczych 38 jest zarejestrowanych, a 57 proponowanych do ochrony.

Niedawno w wodach Małego Jeziora w Parku Narodowym Mljet, naukowcy z Instytutu Oceanografii i Rybołówstwa w Splicie i Laboratorium Dubrownik, odkryli dotychczas nieznany na świecie rodzaj meduzy. Wiek gatunku meduzy klasycznego kształtu o średnicy 55 cm – szacuje się na aż 26 milionów lat.

Flora i Fauna Lastovo

Teren Lastova jest jednym z najbardziej obfitych i najlepiej zachowanych obszarów w basenie Morza Śródziemnego. O składzie flory wyspy Lastovo zadecydowały: odosobnienie na otwartym morzu, mnóstwo słonecznego światła, nocna wilgotność i szczególnie głęboka ziemia Lastova. Spośród 810 do teraz odnotowanych gatunków, można spotkać wszystkie z zagrożonych gatunków, gdzie indziej już wymarłych – endemicznych i stenoendemicznych. Flora wyspy Sušac rozwinęła się w warunkach braku wody w ubogiej glebie i ciągłej ekspozycji na silne, południowe wiatry. Ta specyficzna flora liczy sobie 278 rodzajów roślin, między ośmioma endemami wyróżnia się rzepa (Brassica cazzae), która rośnie w pęknięciach skał i przybrzeżnych terenach. Około 70% powierzchni wyspy pokrywa las, co czyni Lastovo obok Mljetu najbardziej zalesioną chorwacką wyspą. Pokryta jest przeważnie makią – najpiękniejszym drzewem jest drzewo truskawkowe (Arbutus unedo), istotną liczbą wyróżnia się także dąb ostrolistny (Quercus ilex) w towarzystwie którego wznoszą się lasy sosny alpejskiej (Pinus halepensis). Pod leśnymi koronami znajdują się także grzyby. Lastovskie domy zdobią rośliny śródziemnomorskie: migdały, cytryny, palmy i szarańczyn strąkowy.

Region ten sprzyja rozwojowi ziół leczniczych typu szałwi, mięty, krwawnika pospolitego, rozmarynu, lawendy, kopru włoskiego i rumianku. W uprawach roślinnych dominują winorośle i drzewa oliwne. Świat zwierząt wyspy także jest bardzo bogaty. Do tej pory zanotowano 175 gatunków kręgowców z czego 71 gatunków z nich jest zagrożonych na krajowym, a 37 na europejskim poziomie. Jaskinie Lastova są domem nietoperzy, które znajdują w nich schronienia lub miejsce do prokreacji. Takim miejscem jest np. Medjedina, którą wybrały za swoją lokację dwa rodzaje zagrożonych nietoperzy – nocek orzęsiony (Myotis emarginatus) i podkowiec duży (Rhinolophusferrumequinum). Wyspy Lastova są ważnym miejscem odpoczynku dla wielu ptaków wędrownych, a także miejscem do gniazdowania rzadkich burzyk śródziemnomorskich (Puffinus yelkouan) i burzyk żółtodziobych (Calonectris diomedea). Na archipelagach Lastovnjaci i Vrhovnjaci znajduje schronienie około 70 % chorwackiej populacji mew śródziemnomorskich (Larus audouinii), które są zagrożone wymarciem w skali globalnej. Na obszarze Parku Przyrody gnieżdżą się także liczne ptaki drapieżne, między którymi szczególnie znaczącymi są sokół wędrowny (Falco peregrinus) i sokół skalny (Falco Eleonorae).

Park Przyrody

Park Przyrody „Park prirode Lastovsko otočje˝ – to najmłodszy chorwacki Park Przyrody.

Wyspy Lastova są jedenastym parkiem przyrody w Chorwacji. Jego całościowa powierzchnia wynosi 195,83 km2. Z czego powierzchnia lądowa zajmuje 52,71 km2, a powierzchnia morska 143,12 km2. Park przyrody obejmuje wszystkie 44 wyspy, wysepki, skały i rafy, które wchodzą w skład gminy Lastovo. Największe w tej grupie są Lastovo i Sušac. Jest to jeden z najlepiej zachowanych terenów morskich na Adriatyku. Ze względu na swoje wartości i znaczenie stanowi „przestronny, naturalny i częściowo pielęgnowany obszar lądowy i morski z elementami o międzynarodowym i krajowym znaczeniu, z podkreśleniem krajobrazowych, edukacyjno-wychowawczych, kulturowo-historycznych i turystyczno-rekreacyjnych wartości˝. Dzięki ochronie tego terenu i przypadających terenów morza oraz dna morskiego – zachowane zostaną dziedziczne krajobrazowe i kulturowe wartości, a także różnorodność biologiczna.

Flora i fauna Korčuli

ŚWIAT ROŚLIN

Wysoki las Korčuli składa się w największej części z sosny alpejksiej (Pinus Halepensis mill.), sosny nadmorskiej (Pinus Maritima), sosny czarnej(PinusNnigra), sosny pinia (Pinus pinea L.), a także zimozielonego dąbu ostrolistnego (Quercus illex L.).

Wraz z drzewami w lesie pojawiają się także: „dzika oliwka” (Olea oleaster fiori), jesion mannowy (Fraxinus ornus L.), jałowiec kolczasty (Juniperus oxycedrus L.) i inne.

Przy miejscowościach i drogach znajdują się liczne drzewa cyprysu wiecznie zielonego (Cypressus sempervirens L.).

Wielka część powierzchni pokryta jest niższą roślinnością znaną pod ogólną nazwą „makia”. Wraz z krzewami dębów i jałowców w makii najbardziej liczne są: chruścina jagoda lub drzewo truskawkowe (Arbutus unedoL.), mirt zwyczajny (Myrtus communis L.), filirea szerokolistna (Phillyrea latifolia L.), kalina (Viburnus tinus L.), wrzosiec drzewiasty (Erica arborea L.) i inne rodzaje. Swoimi białymi kwiatami i słodkim czerwonym owocem wyróżnia się tu mącznica lekarska.

W szczególności przy osiedlach ludzkich, drogach, podwórkach rosną drzewa i krzewy wawrzynu szlachetnego (Laurus nobilis L.).

Cenną wartość posiadają lecznicze i aromatyczne zioła: szałwia, rozmaryn, ruta, majeranek, mięta i oregano. Wiele ze swobodnie rosnących ziół jak np. krokosz barwierski – zbiera, gotuje się i zjada przyprawione oliwą z oliwek.

Ze względu na jego cenne drzewo sadzono niegdyś wiele morw – białe i czarne. Znana jest także aleja lip w Blato, na Korčuli.

W ostatnim czasie na Korčuli możemy znaleźć wiele drzew i krzewów ozdobnych, kwiatów, takich jak palmy, tamaryszki, oleandry, bugenwille, agawy, kaktusy i inne.

ŚWIAT ZWIERZĄT

Szczególne bogactwo świata zwierząt na wyspie stanowią owady, chrząszcze, gady i ptaki.

Najciekawszym z gadów jest największy wąż europejski – chroniony prawnie, nietrujący wąż czteropasiasty (kravosas lub kravosica), który może osiągnąć nawet trzy metry długości.

Szczególną atrakcją jest żółtopuzik bałkański – jaszczurka z bez nóg, którą wielu myli ze żmiją, a mówimy o płochej i nieszkodliwej dla człowieka jaszczurce.

Istnieje tu całe mnóstwo ptaków i goście odwiedzający te tereny mogą cieszyć się ich śpiewem – od kosów do słowików, a także podziwiać ich lot nad gęstymi lasami, czy bogatymi polami.

W lasach sosnowych żyją ogromne puchacze zwyczajne, a z drapieżników często pojawiają się jastrzębie i sokoły.

Mewy są nieodłączną częścią krajobrazu Korčuli, a na wyspie w czasie wędrówek lądują i wielkie stada ptaków wędrownych.

Z ssaków są tu: mangusty, kuny, łasice i zające, szczególnie ciekawy szakal złocisty – ostatni europejski zwierz tego gatunku (Canis aureus).

Od początku lat osiemdziesiątych na wyspy dalmatyńskie przypływają w większych ilościach dziki, których nigdy wcześniej nie było na wyspie.

Zwierzęta pomagające w pracy na wyspie to osły i muły, a ze względu na mleko i mięso trzymane są kozy i niewielkie ilości owiec i świń.

Morze w okół Korčuli obfituje w ryby. Z łodzi często widać stada nurogęsi, które w locie nad falami łowią ryby.

Flora i fauna Neretwy

Obszar dolnej Neretwy jest wyjątkowym ekosystemem, bogatym w różne gatunki roślin i zwierząt. Rzeka, morze i teren kamienny wspólnymi działaniami i stwarzali warunki, gdzie wiele różnych gatunków znajdowało idealne miejsca dla siebie. Charakterystyczną cechą Neretwy jest wielka różnorodność jej siedlisk, którymi są tereny z wodą płynącą i stojącą, brzegi rzeki, trzciny, podmokłe łąki, lasy olch i wierzb, brzegi morskie, a także i tereny powstałe w wyniku ludzkiej działalności (pola, wały, kanały i osady). Rozległe tereny podmokłe obecnie niestety z powodu działań człowieka zostały znacznie zmniejszone. Stały się pomniejszymi częściami z oryginalnym wyglądem i statusem, okrążone rozległymi obszarami uprawnych lub mieszkalnych ziem. Jednak, w odróżnieniu od innych podobnych terenów na świecie, czynnik antropogeniczny nie zagroził w wielkiej mierze autentyczności doliny. Tak jest i do dziś, choć w nieco mniejszym zasięgu. Wciąż jeszcze jest skarbnicą bogactwa naturalnego. Działania ludzkie doprowadziły do zalesienia okolicznych wzgórz.

Przy samym ujściu Neretwy szczególnie dobrze rozwinięte są grupy przybrzeżnych szuwarów i łąki solirodów zielnych.

Słonawość wód Neretwy uwarunkowała wielorakość rodzajów ryb, które żyją, karmią się lub kocą w strumieniach. Mimo wszystko chorwackie rzeki basenu Morza Adriatyckiego wciąż jeszcze umożliwiają przetrwanie wieloma gatunkom, Neretva zapewnia schronienie w nieporównywalnej liczbie słodkowodnych i słonowodnych ryb. Najczęściej występujące i najbardziej interesujące do połowów są liczne gatunki mugljowatych i węgorza europejskiego, niezwykłej żmijo-ryby ze skomplikowanym cyklem biologicznym. Ponad dwa tysiące lat wzbudza żywe zainteresowanie naukowców, od Arystotelesa i Piliniusza, przez młodego Zygmunta Freuda, po współczesnych biologów. Węgorz jak wiadomo, rodzi się i umiera w morzu, a mieszka w słodkich wodach rzecznych. Wiele tajemnic i wątpliwości otacza wciąż jego cykl życia, ale jedno wiadomo na pewno: jest bardzo smaczny. Tak również myślał antyczny pisarz Atheneus, który wyśpiewał mu odę w swoich „Kulinarnych Rozmowach”.

Między licznymi lokalnymi płazami znajduje się żaba śmieszka (velika zelena žaba). W rzeczywistości jest znanym wszędzie symbolem tego regionu. Spotkać ją można w nazwach miejscowości i jednej (mniejszej) góry, w nazwach regionów historycznych (Župa Žaba), jednak najczęściej możemy ją spotkać na stole jako jeszcze jedną, gastronomiczną specjalność tego regionu. Tam, w garnku, staje się ona „niezwykle bliską krewną” węgorza, z którym w symbiozie staje się lokalnym gulaszem, nazywanym brodet, brujet o tak wyjątkowym smaku.

Wraz z żabą śmieszką na tym obszarze zamieszkują także inne gatunki płazów i gadów (których nie jemy): zaskroniec zwyczajny, zaskroniec rybołów, żółtopuzik bałkański, murówka adriatycka…

Okoliczne wzgórza i dolinę zamieszkują liczne ssaki. Na terenie Neretwy przebywa rzadka i zagrożona wydra. Oprócz niej do grupy ściśle chronionych ssaków zaliczają się wilki i dzikie koty.

W wodach delty żyje nawet 16 gatunków słodkowodnych ślimaków wodnych i kilka rodzajów raków. Całkiem zrozumiałe jest, że na tak bagnistym terenie występuje wiele rodzajów owadów – aż 307. Samych gatunków motyli jest ponad 250.

Jak bardzo bujna jest fauna i flora doliny Neretwy możecie zobaczyć w Muzeum Historii Naturalnej w Metkoviću.

Forest parks

Koločep – Gornje Čelo

Aleppo pine woods with macchia thickets on the northwest part of the island of Kolocep.

Koločep – Donje Čelo

The forest on the southern part of the island of Koločep is made up of macchia thickets along the beach, as well as individually planted trees of exotic species (eucalyptus, acacia).

Osjak

An island in the Bay of Vela Luka, Aleppo pine woods.

Orebić – cypress trees „Pod Gospu”

Pyramid cypress and Aleppo pine woods on a slope next to the sea under the Franciscan Monastery of the Assumption.

Korčula – Park Hober

Just south of the city of Korčula is a Aleppo and stone pine wood, with an underbrush of macchia thickets, as well as individual pyramid and horizontal cypress, cedars, Spanish fir and agave plants.

Predolac – Šibanica

A forest east of Metković, a protected complex of Aleppo pine and pyramid cypress woods with elements of macchia thickets. Viewpoint of the Neretva valley.

Geomorfologiczne zabytki

„Spila” koło wioski Nakovana

Niezwykłe odkrycie niedawno zwróciło uwagę opinii publicznej na historyczne dziedzictwo półwyspu Pelješac. Nad wioską Nakovana, w jaskini zwanej „Spila”, archeolodzy odkryli i zbadali iliryjskie sanktuarium z okresu hellenistycznego (IV – I wiek p.n.e.). Wejście do świątyni zastawione było kamieniami, więc pozostało nietknięte od kiedy go opuszczono, przed dwoma tysiącami lat. Po usunięciu stosu kamieni i przejściu przez wąski tunel oraz niski korytarz, archeolodzy weszli do przestronnej sali w jaskini. Na ziemi leżało tysiące fragmentów pięknych ceramicznych naczyń, dzbanów, talerzy i mniejszych amfor. Te drogocenne, luksusowe przedmioty były stworzone w warsztatach greckich kolonii, w południowych Włoszech i na Adriatyku, a także w Grecji. Ilirowie z Półwyspu Pelješac nabywali je poprzez handel bądź piractwo. Prawie wszystkie naczynia były zostawione przed samotnym, wysokim na 60 centymetrów stalagmitem w fallicznym kształcie. Liczne, piękne naczynia przeznaczone do podawania napojów i serwowania posiłków, a pozostałości takie jak kości z tylnich nóg kozich i baranich, świadczą o rytualnych ucztach, które miały tu miejsce. Obrządkowe dary były pozostawiane przy stalagmicie, niezwykłym symbolu istoty nadprzyrodzonej, którą czciło się w jaskini. Atrybutów tego bóstwa dziś można się tylko domyślać, choć kształt stalagmitu może sugerować kult związany z płodnością, potencją lub wojowniczą siłą i odwagą. Przez ostatnie, pełne niepokojów wieki, cechy te były bardzo cenione i pożądane. Spila znajdująca się koło wioski Nakovane i jest jedynym dobrze zachowanym i całkowicie zbadanym iliryjskim miejscem kultu, sanktuarium. Jest także jedynym „zapieczętowanym”znaleziskiem jaskini w Chorwacji, które odkryli archeolodzy, a nie przypadkowe osoby, dlatego jego naukowy potencjał został całkowicie zachowany. Dzięki temu oczekujemy, że trwające analizy odkrycia, dadzą wiele informacji o duchowym życiu Ilirów i ich stopniowej asymilacji z klasyczną, śródziemnomorską cywilizacją.

Močiljska spilja (jaskinia)

Suchy, horyzontalny obiekt speleologiczny w pobliżu miejscowości Podbrežje, nieopodal Dubrownika.

Šipun – jaskinia

Jaskinia w pobliżu Cavtatu jest interesująca z powodu prawie całkowicie poczerniałych skał. Znaleziono w niej fragmenty naczyń ceramicznych. Wewnątrz jaskini znajduje się małe jezioro.

Rača – jaskinia

Jaskinia na wyspie Lastovo, znalezisko archeologiczne.

Vela Spilja – jaskinia

Vela spilja jaskinia w pobliżu Vele Luke.

Gromačka spilja – jaskinia

Do jaskini wchodzi się jak do jamy, posiada rozwiniętą sieć kanałów na kilku poziomach. Znaleziono tu szczątki stopy praczłowieka (neandertalczyka).

Kočje

Zaraz przy wejściu do Žrnova, poruszając się od Korčuli, prawo pod górę odłącza się droga na Brdo (0,5 km) – część wsi, która zakotwiczyła się między wysokimi ścianami i skąd wędruje się w kierunku Kočja – chronionego krajobrazu z interesującymi ścianami dolomitu, formacji kredowej (2,5 km).

Korčula jest jedną z większych chorwackich wysp, a do tego najbardziej zalesioną. Pod lasami znajduje się 61% całej powierzchni. Pozostałą część obszaru stanowią powierzchnie uprawne na drzewa oliwne, winorośle i inne, a powierzchnie skalne obejmują mniej niż 5%.

Park Narodowy Mljet

Park Narodowy Mljet jest najstarszym parkiem morskim na całym Morzu Śródziemnym. Zajmuje północno-zachodnią część jednej trzeciej wyspy, która dziś rozciąga się na 5 375 hektarów chronionej ziemi i okolicznego morza. Teren ten jest obszarem parku narodowego od listopada 1960, a część morska od 1997 roku.

Status parku narodowego obszar otrzymał z powodu swojego wyjątkowego kulturowo-historycznego dziedzictwa, które sięga czasów plemion iliryjskich, Cesarstwa Rzymskiego i Republiki Dubrownika. Jednak największym powodem zyskania statusu Parku Narodowego są jego „słone“ jeziora, bujny świat roślin i wyjątkowa panorama urozmaicona linia brzegowa, klify, skały i liczne wysepki i oczywiście bogata, wiecznie zielona roślinność okolicznych wzgórz, które wznoszą się stromo nad powierzchnię morza, zasłaniają liczne pola i starożytne osiedla w kamieniu.

Zewnętrzny brzeg otworzony w stronę południowego morza, jest stromy i pełny imponujących jaskiń, a część skierowana w stronę lądu i wiatru bura – znacznie bardziej dostępny. W części południowych klifów znajdują się wielorakie endemiczne, dalmatyńskie rośliny na czele z niezwykle urodziwą, chronioną prawnie Centaurea ragusina (dubrovačkom zečinom).

Śródziemnomorski krajobraz krasowy, przecięty jest gęstą siatką majestatycznych ścieżek spacerowych, spotykamy tu także dwie wyjątkowo interesujące przyrodnicze osobowości.

Jedną z nich są typowe krasowe podziemne siedliska – jaskiń, pół jaskiń i jam. Drugą stanowią specyficzne mljetske „slatine“ lub„blatine“ rzadkie zjawiska (na tych wyspach), słodko-słone jeziora posiadające dno na wysokości morza, w których woda płynie pod ziemią, komunikując się z morzem.

Fascynujący jest system słonych jezior, unikalny geologiczny i oceanograficzny fenomen na kamienistym terenie, znaczący nie tylko na naszą, ale i międzynarodową skalę. Wielkie Jezioro (powierzchni 145 hektarów, głębokości 46 metrów) i Małe Jezioro (powierzchni 24 hektarów i głębokie 29 metrów) – swoim pięknem, ale i licznymi jeszcze nie odkrytymi tajemnicami, przyciąga już przez dziesięciolecia przyrodników i innych zainteresowanych (szczególnie turystów), którzy szukają dziewiczej przyrody.

Ze strony otwartego morza, ledwo widoczną cieśniną (kanał Soliny) morze wpływa w teren wyspy stwarzając pierwsze Wielkie, a później przez jeszcze węższy kanał Małe Jezioro. Choć tworzy je morska woda, w krajobrazie prezentują się jak prawdziwe jeziora dlatego też mieszkańcy nadali im taką nazwę.

Pośrodku Wielkiego Jeziora znajduje się jeszcze jedna, kulturowo-historyczna i turystyczna ciekawostka: malownicza wysepka Świętej Marii z kościołem i benedyktyńskim klasztorem, których powstanie datuje się na XII wiek. Wysepka z powodu swojego wyjątkowego duchowo-kulturowego wizerunku, jest wyjątkowym symbolem wyspy i Parku Narodowego Mljet. Ludziom i dziś kojarzy się z nazwą Melita, którą park otrzymał od tak samo nazwanego hotelu i restauracji, które do niedawana znajdowały się w starym, klasztornym budynku.

Wiele interesujących atrakcji znajduje się także poza granicami Parku Narodowego – w środkowo-południowej części wybrzeża Mljetu znajduje się geomorfologiczny fenomen: Jama (Jaskinia Odyseusza) – pozostałość krasowa, której sklepienie się odłamało, więc praktycznie wygląda jak jama lub szeroka studnia. Na jej dnie jest morze, ponieważ Jama naturalnym tunelem wiąże się z otwartym morzem. Na skraju tunelu przywiązanych jest kilka łodzi rybackich, których właścicielami są mieszkańcy Babina Polja, największej miejscowości Mljetu. Z powodu niskiej konstrukcji łodzi może się nimi wypływać na morze tylko w czasie dobrej pogody, gdy morze jest spokojne. To samo dotyczy turystycznego zwiedzania Jamy ze strony morza. Ciekawą informacją dla wielu jest, że podobno Odyseusz, po rozbiciu statku na skałach wyspy Ogygia, siedem lat ze smutkiem i nostalgią za domem i Penelopą patrzył na morze. To tu, przepiękna nimfa Kalipso, córka boga Posejdona z jeszcze większym smutkiem i miłością patrzyła na niego.

Wyspa Mljet charakteryzuje się także pięknie rozwiniętymi, bogatymi, niezależnie rosnącymi, rodzimymi leśnymi roślinami, które do niedawana pokrywały wielkie obszary wysp Morza Śródziemnego, a dziś w niektórych miejscach zachowały się w swojej pierwotnej formie. Bogata roślinność wyspy, zwłaszcza jej trzecia część – ogłoszona jest Parkiem Narodowym, dzięki niej już w czasach antycznych Mljet zyskał miano „zielonej wyspy“. Za to, że i dziś rośnie tu nawet pięć różnych typów lasów, prawdopodobnie jednak odpowiedzialni są benedyktyńscy mnisi. Oni, jako wiekowi feudalni gospodarze Mljetu troszczyli się o niego, aż do końca XVIII wieku i zdecydowanie zabraniali jakiegokolwiek zamieszkiwania zachodniej części wyspy, właśnie tej, która dziś jest większą częścią Parku Narodowego.

Pozostałości puszczy śródziemnomorskiej, pierwotne lasy dębów ostrolistnych są dziś jednak obecne tylko fragmentarycznie, a najlepiej zachowały się jako niski las zagajnikowy w części Wielkiej Doliny. Na innych obszarach las częściowo dopełniony jest makią, dzikimi oliwkami, szarańczynem strąkowym, sosną pinią, kamienistym terenem, przestrzennymi lasami szybko rosnącej sosny alpejskiej, która z czasem zaczęła wieść prym nad rodzajami roślin innej wrażliwości. Wraz z lasami, biologicznie znaczące są i inne gatunki siedlisk: nadmorskie wydmy, strome i wysokie klify, jak i te wewnątrz wyspy i roślinność rafy.

Sławny francuski oceanograf Jacques Cousteau nurkując czterdzieści lat temu w morzu wokół wyspy stwierdził, że woda w tym miejscu jest jedną z najczystszych na świecie.

Wizyta w Parku Narodowym Mljet możliwa jest dzięki promom płynącym z Dubrownika, a takaże licznym turystycznym statkom z Korčuli, Hvaru i Splitu, które głównie zatrzymują się w portach Polače i Sobra. Polače i Pomena powiązane są z jeziorami pieszymi szlakami. Przyjemnemu pobytowi towarzyszy pływanie, opalanie i spacer wokół jezior do szczytów Montokuca. Piękna pogoda gwarantuje wspaniały widok na cały park, a także na Pelješac i otwarte morze aż do Korčuli.

Po więcej informacji: http://np-mljet.hr/en/

Kontakt

Tel: ++385 20 744 041
Fax: ++385 20 744 041
E-mail: np-mljet@np-mljet.hr
Web: www.np-mljet.hr
Address: Pristanište 2, 20226 Goveđari

Bogactwo przyrodnicze Mljet

Wyspa Mljet jest geograficznie położona na południowej części Morza Adriatyckiego i znajduje się na otwartym morzu, co decyduje o jej klimacie i wegetacji. Znana jest ze swoich bogactw naturalnych: jezior, naturalnych portów, źródeł wody pitnej, blatine (błotniste jeziorka), stromych i skalistych brzegów, dobrze zachowanych lasów dębowych i sosnowych, wielorakości świata podwodnego, jaskiń i piaszczystych plaż. Dlatego w 1960 roku północno-zachodnia część wyspy o powierzchni 3 000 hektarów została ogłoszona Parkiem Narodowym. Od tego czasu datuje się Instytucję publiczną, która troszczy się o zachowanie dziedzictwa przyrodniczego; zajmuje się ochroną przyrody i podejmuje działania na rzecz ochrony środowiska. Szczególną uwagę przykłada się do ochrony lasów przed pożarami. Takim systemem ochrony roślinności próbuje się zachować od wyginięcia i zapewnić warunki do zachowania biologicznej różnorodności.

Charakterystyczną formą wyspy Mljet jest górzystość, a najwyższym szczytem Veliki Grad, wysoki 514 m, znajduje się w średniej części wyspy. Kilka łańcuchów wzgórz rozciąga się równolegle do wyspy, a pomiędzy wzgórzami znajdują się płodne pola krasowe. Skały zbudowane są z dolomitu i wapienia, a gleba ma kolor czerwony (orcha) i brązowy (na wapieniu). Na wyspie nie ma nieprzepuszczalnego podłoża i dlatego nie ma płynnej wody, ale istnieje kilka źródeł wody pitnej. Wielkie i Małe Jezioro na północno-zachodniej części wyspy to w rzeczywistości podwodne doliny krasowe, które wypełniło morze. Wybrzeże Mljetu jest zróżnicowane, obfituje w wysepki, zatoczki, skały i naturalne porty.

Mljet należy do klimatu śródziemnomorskiego z klimatem oznaczonym w Klasyfikacja klimatów Köppena Csa, zwanym także klimatem oliwek. Strefą klimatyczną wyspy jest Orno-Quercetum ilicis H-ić 58 z lasami dębu szypułkowego i jesionu mannowego. Oprócz tego rozwinięte są jeszcze dwa rodzaje lasów: Pinetum halepensisAnić 58, las sosny alpejskiej i Pinetum pineae Anić 59, las sosny pina.

Nowe badania flory wyspy Mljet wykonali około 1980 roku profesorowie: Ljerka Regula i Ljudevit Ilijanić (1984.), a także profesor Ivo Trinajstić(1985.). W książce zawierającej sympozjum, które miało miejsce na Mljecie w 1995 roku wydana jest praca profesor Zinke Parletić (1995 r.) o zagrożonych rodzajach flory, a profesor Ivo Trinajstić (1995 r.) opublikował pracę o roślinności Mljetu. W późniejszym czasie 2003 i 2004 roku specyficzność roślinności Saplunara badali autorowie Alegro, Biljaković, Bogdanović i Boršić.

Fauna

Bogaty i ciekawy świat zwierząt wyspy nie został jeszcze w pełni zbadany.

Węże nie występują tu licznie (jadowitych w ogóle nie ma) po sprowadzeniu mangust (Herpestes auropunctatus) w 1909 roku. Po początkowym nagłym wzroście populacji mangust, nastąpiła pewna równowaga z otoczeniem. Z gadów często występują: jaszczurka zielona (Lacerta viridis), jaszczurka ostropyska (Lacerta oxycephala), jaszczurka zwykła (Lacerta melisellensis) i gekon turecki (Hemidactilus turcicus).

Z rodziny ssaków żyją tu: myszarka skalna (Apodemus mystacinus), jeż zachodni (Erinaceus europaeus), więcej gatunków nietoperzy np. rękoskrzyłe (Chiroptera), popielica (Glis glis), kuna domowa (Martes foina) i zwykły zając szarak (Lepus europaeus). Daniel (Dama dama) sprowadzony na wyspę po II wojnie światowej, a od niedawna i dzik (Sus scrofa).

Świat ptaków jest bogaty i różnorodny szczególnie w czasie migracji. W lasach sosnowych i makii żyją drozdy (Turdidae), sikory (Paridae), mysikróliki (Regulidae), gajówki (Sylvidae), dudki zwyczajne (Upupa epops), kraski zwyczajne (Coracias garrulus) i inne. Na polach i dolinach zimują łuszczaki (Fringilidae), skowronki (Alaudidae) i pliszkowate (Motacillidae). Nad brzegiem morza, a zwłaszcza na błotnistych drogach, gdzie znajdują się bardzo małe bagna: dzikie kaczki – kaczkowate (Anatidae), perkozowe (Podicipedidae), czaplowate (Ardeidae) i bekasowate (Scolopaeidae). Podczas wędrówek to właśnie tutaj spotykają się różne rodzaje: sokołowate (Falconidae), gołąb grzywacz (Columba palumbus) i gołąb siniak (Columba oenas). Na terenie parku gniazda zakłada gołąb skalny (Columba livia) i bardzo rzadki drapieżnik puchacz zwyczajny (Bubo bubo).

Morze wokół wyspy charakteryzuje bardzo dobrze zachowany żywy świat, specyficzny na południowym Adriatyku.

Neretva estuary

The last delta of Europe – richness at the Neretva estuary

In addition to the beautiful islands, mountains, karst and fertile hinterland, Dalmatia is proud of the latest Delta of Europe – Neretva river mouth.

The delta of the Neretva River, from Metković to the estuary on the north and northeast, is bordered by branches of the Dinaric Alps, and to the south by hills. To the west it is open to the sea and is under its constant influence. Precisely this brackish water is the right place for the growth of vegetation and fish fund. The wildlife is also diversified here – the last species of birds, which couldn’t be seen anywhere else in Europe, made their nests in this marsh area.

Climatic influences are very suitable for agriculture, for the famous Neretva tangerines and other citrus fruits, among which in the past years clementines have become increasingly popular, whereas at the beginning of the summer, it is all about peaches and nectarines. Precisely picking these cultures for years also represents a type of tourism that Neretvians have arranged for their guests. We must not forget hunting and fishing, which also brought many at the Neretva river delta… and after hunting and eels fishing, you can try preparing these delicacies, typical for this region.

In addition to these activities, even if you are not the athletic type, you will surely enjoy the photo safari through the backwaters of the river. A ride in the Neretva boat (you can paddle on your own, or choose a motor drive) through the vast backwaters, tributaries and lakes, finalized with occasional lunch at one of the many ranches (with an outdoor barbecue and homemade bread), will make one of the best memories. The Neretva River delta is a natural phenomenon, and a must-see!

Rača

Znajduje się na południowo-wschodniej części wyspy Lastovo. Jest chronionym geomorfologicznie pomnikiem przyrody i miejscem archeologicznych znalezisk. W tej jaskini znaleziono najstarsze ślady życia od czasów epoki neolitu do okresu rzymskiego. W niej odnaleziono wyjątkowy przykład dwustronnej brzytwy, okrągłego kształtu z wyrzeźbionym krzyżem w środku, a także naczyniem z materiału gnatia, które świadczy o kontaktach z kulturą grecką.

Jaskinię Rača tworzy jedna przestrzeń, która tylko pozornie składa się z mniejszych części. Długa na 70 m i bardzo przestronna. Charakteryzuje się mnóstwem stalagmitów i stalaktytów, a także słupami różnych kształtów. Miejscowi twierdzą, że sięga aż do morza.

To jedyna jaskinia na wyspie Lastovo, którą można zwiedzać bez obaw, ponieważ nie jest stroma, a potrzeba tylko latarki.

Ważne krajobrazy

Kočje

Region niedaleko od wioski Žrnovo na Korčuli, posiada wyjątkowe w swoim rodzaju cechy geomorfologiczne, ogromne skały, przepaści, pół-jaskinie i kaniony, niczym labirynty. Pokryte starym lasem dębowymz warstwą zimozielonych zarośli, paproci, mchów i porostów.

Rzeka Dubrownika

Zalana dolina rzeczna ze stromymi, do 600 m wysokimi ścianami doliny. Liczne stare domki letniskowe i parki.

Saplunara

Na powierzchni dyluwialnych piasków wyspy Mljet, dobrze zachowana makia i las sosnowy (sosna pinia i sosna alpejska). Zróżnicowana linia brzegowa ze słynną piaszczystą plażą Blace.

„Badija”

Największa wyspa w archipelagu wschodniej Korčuli. Główne walory: bujna makia, sosny i klasztor z kościołem z XV wieku.

Modre oko i jezioro Desne

Obszar ten jest jednym z najbardziej reprezentatywnych w dolnym biegu Neretwy. Charakteryzuje się naniesionymi przez wodę depresjami krasowymi, obfituje w wodę i biotopy na mokradłach.

„Konavoski dvori”

Obszar źródłowy rzeki Ljuta w Konavle, wartościowa strefa pejzażowa i hydrologiczna, z cyklem młynów, które są kulturowo-historycznym skarbem.

Vela Luka – Wyspa Proizd

Plaża roku chorwackiego Adriatyku (2007 r.).

Rezerwaty specjalne

Pod Gredom

Rezerwat ornitologiczny

Pozostałości śródziemnomorskiego obszaru mokradeł w dolnej części Neretwy, w pobliżu miejscowości Vid. Bardzo znaczące miejsce migracji i zimowania ptaków.

Prud

Rezerwat ornitologiczny

Pozostałości śródziemnomorskiego obszaru mokradeł w dolnej części Neretwy, w pobliżu miejscowości Prud. Bardzo znaczące miejsce migracji i zimowania ptaków.

Orepak

Rezerwat ornitologiczny

Pozostałości śródziemnomorskiego obszaru mokradeł w dolnej części Neretwy. Bardzo znaczące miejsce migracji i zimowania ptaków.

Mrkan, Bobara i Supetar

Rezerwat ornitologiczny

Wyspy koło Cavtatu, miejsce, gdzie znajdują się gniazda mewy białogłowej.

Ujście Neretwy

Rezerwat ichtiologijno – ornitologiczny

Południowo-wschodnia część rzeki Neretwy jest miejscem tarła licznych gatunków ryb, istotnym dla migracji, zimowania i gniazdowania ptaków. Ta lokalizacja jest wizualnie bardzo atrakcyjna i dla „zwykłych” turystów, łatwo dostępna dzięki drodze, która biegnie aż do samego ujścia rzeki.

Zatoka – Mali Ston

Rezerwat w morzu

Obejmuje całe morskie środowisko na południowy-wschód od linii Sreser-Duba, a także okoliczny pas nadmorski. Z powodu szczególnych cech hydrograficznych i naturalnego przepływu jadalnej soli z ziemi, ma miejsce wysoka bioprodukcja. Znane hodowle małży i kulinarne centrum województwa.

Lokrum

Rezerwat leśnej roślinności

Wysepka obok Dubrownika. Las dębowy i makia z sosną alpejską.

Elafiti

Nie licząc wielkiej liczby raf, skał i wysepek, grupę Elafitskih wysp stanowi osiem wysp i pięć wysepek, a tylko trzy są zamieszkałe: Koločep, Lopud i Šipan.
Najbliższa Dubrowniku jest Koločep. W jej dwóch, największych zatokach położone są miejscowośći Gornje Čelo i Donje Čelo.
Ze wschodu i zachodu wyspa obrosła gęstym lasem sosnowym, który ciągnie się aż do skał morskich. Bystre, błękitne morze obfituje w ryby i skorupiaki. Jakiś czas temu mieszkańcy Koločepa byli najbardziej znanymi łowcami korali Adriatyku, a dziś łowią je rzadko, tylko z miłości.

Znakiem stuletniej obecności mieszkańców na tych terenach, jeszcze od czasów antycznych są liczne pomniki, a szczególne miejsce zajmują pozostałości sarkofagu, kamienne rzeźby, kaplice i kościoły.

Już pierwsze spotkanie z Kalamotą, jak Koločep nazywają dubrowniczanie, nie pozostawi was obojętnymi. Będziecie odurzeni jego błogą ciszą, zapachem śródziemnomorskich ziół i sosen, a także błękitnym morzem, które obmywa piaszczyste plaże.
Po środku leży Lopud, wyspa pięknych piaszczystych plaż. Statek przeniesie was do tak samo nazywającej się miejscowości, skąd spacerując dojdziecie do unikalnej piaszczystej zatoki Šunj, po przeciwnej stronie wyspy. Šunj znana jest z piaszczystych plaż, z których jedna jest zarezerwowana dla nudystów. Nie tylko przyroda była hojna dla Lopudu. Wszędzie na wyspie spotkać można twierdze, kościółki, pałace i klasztory bogate w cenne dzieła sztuki.

Nie przepuśćcie spokojnego przedwieczornego spaceru do przylądka Benešinu, gdzie słońce zachodzi w morzu. Odwiedźcie także wyjątkową świetlistą instalację – pawilon sztuki Your Black Horizon (www.tba21.org , www.tba21-croatia.org), który znajduje się pośród bogatego lopudskiego dziedzictwa renesansu i przyrody, jednocześnie dodając niezwykłego wymiaru krajobrazowi.
Największa i najpopularniejsza jest wyspa Šipan, bogata w winnice i gaje oliwne. Dwie największe miejscowości to Šipanska luka i Suđurađ. Wewnętrzna strona wyspy obfituje w schroniska i naturalne miejsca ogromnego uroku, gdzie sosnowe gałęzie sięgają powierzchni morza.
Na tej małej przestrzeni znajduje się ogromna liczba pomników, ponad trzydzieści kościołów, kilka klasztorów i sześćdziesiąt gotycko-renesansowych domków letniskowych. Mieszkańcy wyspy znani ze swojej gościnności, chętnie zabiorą was na ryby i na pola. Poczęstują zdrową żywnością, a także doskonałymi winami ze swoich płodnych winnic.

Na Elafitskie wyspy dotrzecie statkiem z portu Gruž, który na te wyspy wyrusza do kilku razy dziennie, lub jako jedni z uczestników licznych wycieczek dubrownickich agencji.

Jadrolinija
Obala Stjepana Radića 40
Tel: +385 20 418 000
Fax: +385 20 418 111
www.jadrolinija.hr

Lopud Tourist Information Office
Obala Iva Kuljevana 12
Tel: +385 20 759 086

Šipan Tourist Information Office
Tel: +385 20 758 084